[صفحه اصلی ]    
بخش‌های اصلی
درباره پایگاه::
اخبار و رویدادها::
مقالات::
قوانین::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
آخرین مطالب بخش
:: کاهش عوامل خطر: هیچ وقت خیلی زود نیست، هیچ وقت خیلی دیر نیست
:: افزایش ۲۴ برابری جمعیت سالمندان طی یک قرن
:: مصاحبه دکتر شریفی : سالمندی آخر خط نیست
:: نگرانی‌ها از حذف ردیف بودجه حمایت از معلولان
:: راه‌اندازی باشگاه‌هایی برای سلامت اجتماعی نوجوانان محلات از سال ۱۴۰۲
:: قانون جوانی جمعیت در موضوع مقابله با سقط نیاز به اصلاح دارد
:: از سوی سازمان بازرسی کل کشور صورت گرفت
:: ۱۶ ورزشکار به اردوی تیم ملی بسکتبال با ویلچر بانوان دعوت شدند توسط · منتشر شده ۵ بهمن ۱۴۰۱ · بروز رسانی شده ۵ بهمن ۱۴۰۱ بانوان بسکتبال با ویل
:: احتمال شناسائی بیماری آلزایمر ده سال پیش از بروز علائم
:: مرکز عملیات هوشمند اورژانس اجتماعی راه‌اندازی می‌شود
:: تجربه لذت بازی با PS۵ برای معلولان
:: نمایشگاه عروسک‌های با نیازهای ویژه و کتاب‌های حسی لمسی برگزار می‌شود
:: ما با هم به رویاهامان می‌رسیم
:: پیام آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد به مناسبت روز جهانی افراد دارای معلولیت
:: قابلیت جدید گوگل پلی به یافتن سریع اپلیکیشن‌های بهینه‌شده برای افراد کم‌توان کمک می‌کند
:: یادداشت مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان به بهانه روزجهانی منع کار کودک
:: رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران : این برچسب که عموم کودکان کار در باندها هستند را قبول ندارم/ مشکل، خانواده فقر است
:: اطلاعیه فراخوان مقاله برای کنفرانس منطقه ای آسیا و اقیانوسیه ۲۰۲۱
:: تفاهم نامه همکاری بین دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و شبکه ملی توانبخشی کشور امضا شد
:: ثبت‌نام دوره‌های آموزش آنلاین رایگان خیریه رعد ویژه افراد دارای معلولیت آغاز شد
مفاد قانون جامع معلولین

ماده1. دولت موظف است زمینه های لازم را برای تأمین حقوق معلولان، فراهم وحمایت های لازم را از آنها به عمل آورد.

 تبصره. معلول در این قانون به افرادی اطلاق میگردد که به تشخیص کمیسیون پزشکی سازمان بهزیستی براثر ضایعه جسمی، ذهنی،روانی یا توأم ، اختلال مستمر در سلامت و کارایی عمومی وی ایجاد گردد. به طوری که موجب کاهش استقلال فرد در زمینه های اجتماعی و اقتصادی شود.

ماده 2. کلیه وزارتخانه ها، سازمانها وموسسات و شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی و انقلابی موظفند در طراحی، تولید و احداث ساختمانها و اماکن عمومی و معابر و وسایل خدماتی به نحوی عمل نمایند که امکان دسترسی و بهره مندی از آنها برای معلولان همچون افراد عادی فراهم گردد.

تبصره1. وزارتخانه ها ، سازمانها و موسسات و شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی و انقلابی موظفند جهت دسترسی و بهره مندی معلولان ، ساختمانها و اماکن عمومی ، ورزشی ، تفریحی ، معابر و وسایل خدماتی موجود را در چهارچوب بودجه های مصوب سالانه خود مناسب سازی نمایند.
تبصره 2. شهرداریها موظفند از صدور پروانه احداث و پایان کار برای آن تعداد از ساختمانها و امکان عمومی و معابری که استانداردهای تخصصی مربوط به معلولان را رعایت نکرده باشند خودداری نمایند.
تبصره 3 . سازمان بهزیستی کشور مجاز است بر امر مناسب سازی ساختمانها و اماکن دولتی و عمومی دستگاه های مذکور در ماده فوق نظارت و گزارشات اقدامات آنها را درخواست نماید.
تبصره 4 . آیین نامه اجرایی ماده فوق ظرف سه ماه مشترکا توسط وزارت مسکن و شهرسازی ، سازمان بهزیستی کشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 3. سازمان بهزیستی کشور موظف است در چارچوب اعتبارات مصوب در قوانین بودجه سالانه اقدامات ذیل را به عمل آورد:

    الف . تامین خدمات توانبخشی ، حمایتی ، آموزشی و حرفه آموزی موردنیاز معلولان با مشارکت خانواده های معلولان و همکاری بخش غیردولتی (خصوصی ، تعاونی ، خیریه) و پرداخت یارانه (کمک هزینه ) به مراکز غیردولتی و خانواده ها .

  ب. گسترش مراکز خاص نگهداری ، آموزشی و توانبخشی معلولان واجد شرایط (معلولان نیازمند ، معلولان بی سرپرست ، معلولان مجهول الهویه ، معلولان با ناهنجاریهای رفتاری) با همکاری بخش غیر دولتی و پرداخت تسهیلات اعتباری و یارانه (کمک هزینه) به آنها.

  ج. تامین و تحویل وسایل کمک توانبخشی موردنیاز افراد معلول .

  د. گسترش کارگاه های آموزشی ، حمایتی و تولیدی معلولان و ارایه خدمات توانبخشی حرفه ای به معلولان جهت توانمندسازی آنان.

  تبصره . کارگاه های آموزشی ، حمایتی و تولیدی معلولان موضوع ماده فوق از شمول قانون کار مصوب 29/8/1369مستثنی خواهد بود.

ماده 4- معلولان می توانند در استفاده از امکانات ورزشی ، تفریحی ، فرهنگی و وسایل حمل و نقل دولتی (مترو ، هواپیما ، قطار) از تسهیلات نیمه بها بهره مند گردند.

تبصره . وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، سازمان تربیت بدنی و شهرداریها موظفتند کتابخانه ، اماکن ورزشی ، پارک و امکان تفریحی خود را به نحوی احداث و تجهیز نمایند که امکان بهره مندی معلولان فراهم گردد.
ماده 5. افراد تحت سرپرستی معلولان با معرفی سازمان بهزیستی کشور تحت پوشش بیمه خدمات درمانی و معلولان تحت پوشش بیمه خدمات درمانی و بیمه مکمل درمانی قرار می گیرند.

ماده 6. یکی از فرزندان اولیایی که خود ناتوان و معلول بوده (هر دو یا یکی از آنها معلول باشد) و یا حداقل دو نفر از فرزندان آنها ناتوان و معلول باشد از انجام خدمت وظیفه عمومی معاف می گردد.

تبصره . همسرانی که زن ناتوان و معلول خود را سرپرستی می نمایند مادامی که سرپرستی همسر ناتوان و معلول را برعهده داشته باشند از انجام خدمت وظیفه عمومی معاف می گردند.

ماده 7. دولت موظف است جهت ایجاد فرصت های شغلی برای افراد معلول تسهیلات ذیل را فراهم نماید:
الف. اختصاص حداقل سه درصد از مجوزهای استخدامی (رسمی ، پیمانی ، کارگری) دستگاه های دولتی و عمومی اعم از وزارتخانه ها ، شرکتها و موسسات ، شرکتها ، نهادهای عمومی و انقلابی و دیگر دستگاه هایی که از بودجه عمومی کشور استفاده می نمایند به افراد معلول واجد شرایط .

  ب. تامین حق بیمه سهم کارفرما توسط سازمان بهزیستی کشور و پرداخت آن به کارفرمایانی که افراد معلول را به کار می گیرند .

  ج. پرداخت تسهیلات اعتباری به واحدهای تولیدی ، خدماتی ، عمرانی و صنفی و کارگاه های تولیدی حمایتی در مقابل اشتغال افراد معلول به میزانی که در قوانین بودجه سالانه مشخص می گردد .
د. پرداخت تسهیلات اعتباری خوداشتغالی (وجوه اداره شده) به افراد معلول به میزانی که در قوانین بودجه سالانه مشخص می گردد.

  ه . پرداخت تسهیلات اعتباری (وجوه اداره شده) جهت احداث واحدهای تولیدی و خدماتی اشتغالزا به شرکتها و موسساتی که بیش از شصت درصد سهام و سرمایه آنها متعلق به افراد معلول است.
و. اختصاص حداقل شصت درصد از پستهای سازمانی تلفنچی (اپراتور تلفن) دستگاه ها ، شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی به افراد نابینا و کم بینا و معلولان جسمی ، حرکتی .

  ز. اختصاص حداقل شصت درصد از پست های سازمانی متصدی دفتری و ماشین نویسی دستگاه ها ، شرکتها و نهادهای عمومی به معلولین جسمی ، حرکتی.

تبصره 1. کلیه وزارتخانه ها ، سازمانها ، موسسات و شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی و انقلابی مجازند تا سقف مجوزهای استخدامی سالانه خود ، افراد نابینا و ناشنوا و معلولین ضایعات نخاعی واجد شرایط را رأسا به صورت موردی و بدون برگزاری آزمون استخدامی به کار گیرند.

  تبصره 2. سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف است سه درصد از مجوزهای استخدامی سالانه وزارتخانه ها ، سازمانها ، موسسات دولتی ، شرکتها و نهادهای عمومی و انقلابی را کسر و در اختیار سازمان بهزیستی کشور قرار دهد تا نسبت به برگزاری آزمون استخدامی اختصاصی برای معلولین واجد شرایط با همکاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور اقدام و معلولین واجد شرایط پذیرفته شده را حسب مورد به دستگاه مربوطه معرفی نماید.

  تبصره 3. سازمان بهزیستی کشور مجاز است در قالب اعتبارات مصوب خود ، صندوق فرصت های شغلی معلولان و مددجویان بهزیستی را ایجاد و اساسنامه آن را به تصویب هیات وزیران برساند.

  تبصره 4. سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور موظف است آموزش های لازم فنی و حرفه ای را متناسب با بازار کار برای معلولان به صورت رایگان و تلفیقی تامین نماید.

ماده 8. معلولان نیازمند واجد شرایط در سنین مختلف می توانند با معرفی سازمان بهزیستی کشور از آموزش رایگان در واحدهای آموزشی تابعه وزارتخانه های آموزش و پرورش ، علوم ، تحقیقات و فناوری ، بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و دیگر دستگاه های دولتی و نیز دانشگاه آزاد اسلامی ، بهره مند گردند.
تبصره . آیین نامه اجرایی این ماده مشترکاً توسط سازمان بهزیستی کشور و وزارتخانه های مذکور و دانشگاه آزاد اسلامی ظرف مدت دو ماه پس از ابلاغ این قانون تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
ماده 9. وزرات مسکن و شهرسازی ، بانک مسکن و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی موظفند حداقل ده درصد از واحدهای مسکونی احداثی استیجاری و ارزان قیمت خود را به معلولان نیازمند فاقد مسکن اختصاص داده و با معرفی سازمان بهزیستی کشور در اختیار آنان قرار دهند.

تبصره 1. سیستم بانکی کشور مکلف است ، تسهیلات اعتباری یارانه دار مورد نیاز احداث و خرید مسکن معلولان را تأمین کند و به معلولان یا تعاونی های آنها و یا موسسات خیریه ای که برای معلولان مسکن احداث می نمایند پرداخت کند.

  تبصره 2. سازمان ملی زمین و مسکن موظف است زمین مورد نیاز احداث واحدهای مسکونی افراد معلول فاقد مسکن را به نرخ کارشناسی تهیه و در اختیار افراد مذکور یا تعاونی ها و موسسات خیریه ای که برای آنان مسکن احداث می نمایند قرار دهد.

  تبصره 3. معلولان از پرداخت هزینه های صدور پروانه ساختمانی ، آماده سازی زمین و عوارض نوسازی معاف می گردند.

  تبصره 4. سازمان بهزیستی کشور موظف است در قالب اعتبارات مصوب خود در قوانین بودجه سالانه و کمکهای یارانه ای اشخاص حقیقی و حقوقی نسبت به احداث واحدهای مسکونی برای معلولان و مددجویان اقدام و مالکیت یا بهره برداری آنها را مطابق آیین نامه ای که سازمان بهزیستی کشور با همکاری وزارت مسکن و شهرسازی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و به تصویب هیات وزیران می رسد به معلولان و مدد جویان واحد شرایط واگذار نماید.

ماده 10. میزان کمک هزینه (یارانه) پرداختی سازمان بهزیستی کشور به مراکز غیردولتی (روزانه و شبانه روزی) بابت نگهداری ، خدمات توانبخشی و آموزشی و حرفه آموزی معلولان همه ساله با درنظر گرفتن نرخ تمام شده خدمات و تورم سالانه مشترکا توسط سازمان بهزیستی کشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور وزارت بازرگانی تهیه و قبل از خرداد ماه هر سال به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
ماده 11. مرکز آمار ایران مکلف است در سرشماری های عمومی جمعیت کشور به نحوی برنامه ریزی نماید که جمعیت افراد معلول به تفکیک نوع معلولیت آنها مشخص گردد.

ماده 12. سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران موظف است حداقل دو ساعت از برنامه های خود را در هر هفته در زمان مناسب به برنامه های سازمان بهزیستی کشور و آشنایی مردم با توانمندیهای معلولین اختصاص دهد.

ماده 13. سازمان بهزیستی کشور موظف است با ایجاد ساز و کار مناسب ، نسبت به قیمومیت افراد معلول اقدام نماید ، دادگاهها موظفند در نصب یا عزل قیم افراد معلول صرفا از طریق سازمان مذکور عمل و مبادرت به صدور حکم نمایند.

تبصره 1. سازمان بهزیستی کشور موظف است جهت دفاع از حقوق افراد معلول ، در محاکم قضایی وکیل تعیین نموده و به دادگاه مربوطه معرفی کند.

  تبصره 2. آیین نامه اجرایی این ماده ظرف مدت سه ماه مشترکا توسط سازمان بهزیستی کشور و وزارت دادگستری تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

ماده 14. مودیان مالیاتی می توانند از طریق سازمان بهزیستی کشور و با نظارت آن جهت احداث مراکز توابخشی ، درمانی و حرفه آموزی و مسکن مورد نیاز افراد معلول اقدام نمایند . گواهی هزینه مودیان مالیاتی در موارد فوق که به تایید سازمان بهزیستی کشور رسیده باشد به عنوان هزینه قابل قبول مالیایت آنان تلقی می گردد.

تبصره . آیین نامه اجرایی این ماده مشترکا توسط سازمان بهزیستی کشور و وزارت امور اقتصادی و دارایی ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ قانونی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

ماده 15. روسای سازمانهای بهزیستی استانها مجازند در جلسات شورای برنامه ریزی و توسعه استان و گروه های کاری آن به عنوان عضو شرکت نمایند.

تبصره . به منظور کمک به اشتغال معلولان و مددجویان رئیس سازمان بهزیستی کشور مجاز است در جلسات شورای عالی اشتغال شرکت نماید.

ماده 16. اعتبار مورد نیاز اجرای این قانون از محل منابع زیر تامین می گردد:

1. محل اعتباراتی که دستگاهها و نهادها حسب وظایف قانونی در قوانین بودجه سالانه منظور می نمایند.
2. از محل اعتبارات هزینه ای و تملک سرمایه ای سازمان بهزیستی کشور که تاکنون از محل اعتبارات مذکور خدمات لازم را به معلولان ارایه می داده است.

  3. از محل وجوه واصله از اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها در کشور.

  4. از محل صرفه جویی در هزینه های دستگاه ها و شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی که میزان سالانه آن برای هر یک از دستگاه ها و شرکت ها و نهاد ها را هیأت وزیران مشخص می نماید.

  تبصره 1. آیین نامه اجرایی این ماده توسط سازمان بهزیستی کشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

  تبصره 2. آن تعداد یا بخشی از مواد این قانون که نیاز به اعتبار جدیدی داشته باشد مادامی که اعتبار لازم از محل منابع مذکور در این ماده .تامین نگردد ، اجرا نخواهد شد.

:: «گُل» جایگزین «شیشه» شد/چه نوع مواد مخدری در تهران بیشتر مصرف می‌شود؟ ::
 | تاریخ ارسال: 1398/3/28 | 

«گُل» جایگزین «شیشه» شد/چه نوع مواد مخدری در تهران بیشتر مصرف می‌شود؟

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران با بیان اینکه قاچاقچیان به دروغ تبلیغ می‌کنند که مصرف ماده مخدر گُل اعتیادآور نیست، گفت: در حال حاضر گرایش جوانان و دانش آموزان به این ماده مخدر افزایش یافته است.

گروه اجتماعی خبرگزاری فارس- حسن رضایی: سال‌هاست که مواد مخدر چه سنتی و چه صنعتی در دنیا با نام‌های جالب و دلفریب مانند گل، بال فرشته، شیشه، کراک و... جان افراد را می‌گیرند.۸۰۳ نوع مواد مخدر در دنیا شناسایی شده است که از این تعداد نزدیک به 4 نوع آن به صورت عمده در تهران توزیع و مصرف می‌شود.

در حال حاضر استان تهران با توجه به جمعیتی که دارد بیشترین معتاد را در خود جای داده‌است که آمار های رسمی از 15 هزار معتاد متجاهر در تهران می‌گوید.

در خصوص آخرین اقدامات در خصوص مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری و درمان از اعتیاد با محمدعلی اسدی، دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران به گفت‌وگو پرداختیم .

وی در این باره گفت: موضوع مبارزه و مقابله با مواد مخدر چند وجهی است و  حاکمیت در سال ۱۳۶۸ به این جمع ‌بندی رسید که باید با استفاده از ظرفیت دستگاه‌های مختلف و با هدف گذاری یکسان اقداماتی را در راستای مبارزه، پیشگیری و درمان در حوزه مواد مخدر انجام دهد. به همین دلیل قوای سه‌گانه، قضائیه، مقننه و مجریه و سایر دستگاه‌ها حسب شرح وظایفی که قانون تعریف کرده است، در ستاد مبارزه با مواد مخدر عضو شدند که اسامی آن‌ها در ماده 33 قانون مبارزه با مواد مخدر قید شده است.



با توجه به اینکه ریاست ستاد مبارزه با مواد مخدر با رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ است بنابراین مصوبات جلسات این ستاد، حکم مصوبات هیأت دولت را دارد.وقتی روسای دستگاه‌های مختلف جمع می‌شوند و تصمیمی می‌گیرند به عنوان مصوبه قانونی دولت از طریق  دبیرخانه ستاد ابلاغ و پیگیری می‌شود.

چهار ضلع مبارزه با مواد مخدر

در ابتدای تشکیل ستاد مبارزه با مواد مخدر رویکردها بیشتر مقابله‌ای بود، ولی به موازات مبارزه با مواد مخدر تجربیات جدیدی به دست آمد که دیگر به صورت تک‌بعدی و مقابله‌ای به موضوع مواد مخدر نگاه نکردند. به همین دلیل بُعد پیشگیری، درمان و اشتغال هم به آن اضافه شد و حلقه اشتغال تحت عنوان صیانت از بهبود یافتگان مواد مخدر باید اجرایی شود.

دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر ۳۰ بازوی اجرایی در استان‌های کشور دارد که متولی اجرایی کردن سیاست‌ها هستند که در ستاد مبارزه با مواد مخدر تصمیم‌گیری‌های لازم انجام می‌شود و به سایر استان‌ها ابلاغ خواهد شد و این اقدام به منظور هماهنگی،‌ نظارت و پیشبرد سیاست‌های کلی نظام است.

در راستای یک هدف‌گذاری مشخص باید همه سازمان‌ها بدانند که سهم‌شان از مبارزه با مواد مخدر چه میزان است و به همین دلیل در درجه اول فرامین مقام معظم رهبری و سیاست‌های کلی نظام در دستور کار قرار گرفت و اسناد بالادستی ملی در این زمینه تدوین و ابلاغ شد که برگرفته از سند جامع پیشگیری از اعتیاد،‌ سند مقابله با عرضه، سند مطالعات و پژوهش‌ها است.

در اسناد بالادستی سیاست‌ها و فعالیت‌های هر یک از دستگاه‌های ذی‌ربط مشخص شده است؛ برای مثال نیروی انتظامی در مرزها و در اقصی نقاط کشور بحث مبارزه با مواد مخدر را دارد و مسئولیت‌های وزارت کشور و قوه قضائیه نیز مشخص شده است.

کاهش 25 درصدی اعتیاد در سال ۱۴۰۰

ماحصل تمام این اقدامات این خواهد شد که در سال ۱۴۰۰ حدود ۲۵ درصد اعتیاد در کشور کاهش پیدا کند.ما موظف هستیم تا سال ۱۴۰۰ سالیانه ۵ درصد از اعتیاد را در حوزه مقابله، درمان و پیشگیری کاهش دهیم.

کاهش 20 درصدی تولید مواد مخدر در کشور افغانستان

در سال ۲۰۱۷ تولید مواد مخدر در افغانستان ۹ هزار تن بود و اولویت اول ما مقابله با مواد مخدر بود، ولی با توجه به این‌که امسال تولید مواد مخدر در این کشور ۲۰ درصد کاهش یافته است و به ۶۴۰۰ تن رسیده و کشور افغانستان روبه تولید مواد مخدر صنعتی مانند آمفتامین(شیشه) آورده است، قطعا اولویت‌های ما جلوگیری از ورود این مواد به کشور است.

چه تعداد معتاد در کشور داریم؟

بر اساس شیوع‌شناسی سال ۱۳۹۴ در کشور ۲ میلیون و ۸۰۳ هزار معتاد داشته‌ایم که ۲ میلیون نفر معتاد دائمی بودند و مصرف چندباره داشتند و ۸۰۰ هزار نفر دیگر نیز معتاد تفننی‌ هستند.این آماری که ارائه می‌شود بر اساس روش‌های دانشگاهی، تحقیقاتی و استاندارد‌های جهانی تهیه شده است و مربوط به جمعیت آماری ۱۵ تا ۶۴ سال است.

هیچ کس نمی‌تواند آمار قطعی معتادان را اعلام کند

 ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار معتاد شامل افرادی می‌شود که  یک بار یا چندین بار مصرف مواد داشتند و یا اینکه  که از صبح تا شب مواد مخدر مصرف کرده‌اند. در تمام دنیا هیچ‌کس نمی‌تواند اظهار کند که آمار معتادان یک آمار قطعی است؛ چراکه این آمار از محل‌های مختلفی جمع‌آوری می‌شود و بعضی از محل‌ها نیز قابل دسترسی نیست.در مجموع برآورد معتادان بر اساس آمار مراجع انتظامی، قضایی، مراکز بهداشتی و درمانی و دیگر بخش‌ها جمع‌‌آوری شده است.

درحال حاضر وضعیت آماری معتادان تهران چه‌قدر است؟

15 هزار معتاد متجاهر در تهران است

مهم‌ترین آمار و دغدغه روز بحث معتادان متجاهر است. بر اساس قانون ماده ۱۵ همه افراد معتاد مکلف هستند نسبت به ترک اعتیاد اقدام کنند. اگر در پروسه ترک قرار بگیرند، از نظر ما مجرمیت از روی آنها برداشته می‌شود و به هر دلیلی وارد پروسه ترک نشوند، ما آنها را به عنوان مجرم تلقی می‌کنیم. اگر تجاهر به مصرف داشته باشند و نسبت به ترک اعتیاد اقدام نکنند و  در منظر عموم اقدام به مصرف مواد مخدر کنند، این افراد را به عنوان معتادان متجاهر تلقی می‌کنیم و نسبت به ساماندهی و جمع‌آوری آنها اقدام خواهد شد.

آمار معتادان متجاهر در استان تهران  از سال‌های گذشته، مختلف و رو به رشد بوده است به طوری که نیروی انتظامی اعلام می‌کرد اگر ظرفیت ۴۰۰ نفر را ایجاد کنیم کل تهران از معتادان متجاهر پاکسازی می‌کنیم، ولی این تعداد تأمین شد و گفتند استان تهران ۸۰۰ نفر معتاد متجاهر دارد و این روند همچنان ادامه داد و امروز این رقم به ۱۵ هزار نفرمعتاد متجاهر رسیده است.

ظرفیت نگهداری معتادان متجاهر به ۱۴ هزار نفر رسیده است

معتادان متجاهر در استان تهران شامل افرادی که ساکن تهران هستند نیست بلکه معتادان سایر شهرستان‌ها نیز در تهران حضور دارند.ما تا پایان سال ۹۶ توانستیم در بهترین شرایط ۸۰۰۰ نفر ظرفیت برای نگهداری و درمان معتادان متجاهر ایجاد کنیم که با آمدن دکتر مومنی به ستاد مبارزه با مواد مخدر سه تفاهم‌نامه با سازمان‌های زندان‌ها، سپاه و مهر سروش منعقد شد که در مجموع ظرفیت نگهداری معتادان متجاهر استان تهران به ۱۴ هزار نفر رسید.

۱۵۰۰ معتاد با بیماری‌های خاص و مزمن داریم

ما موظف بودیم که این تفاهم‌نامه را عملیاتی کنیم و خوشبختانه طی سه ماه با پیگیری‌های مستمر دستگاه‌های ذی‌ربط این طرح عملیاتی شد و در حال حاضر ۱۴ هزار معتاد متجاهر را نگهداری می‌کنیم ولی این منوط به این نمی‌شود که در شهر معتاد نبینید. به دلیل اینکه ۱۵۰۰ معتاد داریم که به دلیل بیماری‌های خاص قابلیت نگهداری را نداریم.

۱۴ هزار معتاد متجاهر در استان تهران جمع‌آوری شدند که 10 هزار معتاد از شوش، هرندی و مولوی جمع‌آوری شده است و این طرح که از اسفند سال گذشته آغاز شده و همچنان ادامه دارد.

در خصوص آخرین وضعیت شوش، مولوی و هرندی توضیح دهید؟

از لحاظ ظاهری نسبت به گذشته بهتر شده است، ولی از نظر آینده‌نگری هنوز به وضعیت مطلوب نرسیده‌ایم و معتقدیم که باید بهتر شود.هر محله‌ای باید از نظر فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به یک محله پاک و سالم تبدیل شود و برای اولین بار است که بعد از ۴۰ سال با درخواست مردم و با ارتقای سلامت محله‌های شوش، مولوی و هرندی و پاکسازی کامل آن ورود پیدا کردیم و اکنون نیز در مرحله فرهنگ‌سازی هستیم.

ما در حال حاضر با کمک جبهه مردمی شهید هرندی مساجد و کتابخانه‌ها را فعال کردیم و مسابقات مختلفی از جمله دوچرخه‌سواری در این محلات برگزار شده است.

۱۱۰ پلاک قرمز و ۷۰۰ اتاقک در محله شوش و هرندی پلمب شد

خانه‌های مراکز فساد در این محلات شناسایی شدند و توسط نیروی انتظامی با آن برخورد کردیم. ۱۱۰ پلاک قرمز بسته شده است و ۷۰۰ اتاقک پلمب شده‌اند. اقدامات ما در شوش، مولوی و هرندی باید مداوم و بدون وقفه باشد که آن تجاهر در جرم در محله به صفر برسد. البته در حال حاضر وضعیت بهتر شده است و میزان رضایتمندی افزایش یافته و حتی به گفته بنگاه املاک این پاکسازی‌ها باعث افزایش ۳ میلیون تومانی ملک شده است.

اعتیاد یک سبک زندگی دارد و برای رسیدن به سبک زندگی یک معتاد ۵ سال زمان لازم است؛ یعنی این‌که یک معتاد هر روز صبح که از خواب بیداری می‌شود به فکر آن است که مواد را چه‌طور تهیه کند و پول آن را از کجا بیاورد و همین روند تبدیل به یک سبک زندگی می‌شود، همانطور که یک دکتر، مهندس، کارگر و… سبک زندگی خاص خود را دارند.



نباید این انتظار را داشته باشیم که یک معتاد را در مراکز نگه داریم و سبک زندگی آن را ظرف مدت کوتاهی عوض کنیم. جالب است که بدانید یک معتاد بهتر از هر کسی می‌داند که راه‌های ترک اعتیاد چیست و چه اقدامی باید انجام دهد ، ولی قادر نیستند که چه‌طور بر ترک اعتیاد ماندگاری داشته باشند که انجمن‌های NA، تولد دوباره و کنگره ۶۰ به آنها کمک می‌کند.

این بخش‌ها به معتادانی که ترک کرده‌اند کمک می‌کنند که چه‌طور ترک اعتیادشان ادامه داشته باشد و اگر دوباره وسوسه شدند چه اقدامی را انجام دهند.

 آیا عملکرد این مجموعه‌ها (NA و تولدی دوباره) نسبت به گذشته کمتر نشده است؟

این قبیل سازمان‌های مردم نهاد ۸۰ هزار نفر را ترک داده‌اند، به عنوان مثال کارفرمایی داریم که حدود ۱۶۰ نفر کارگر را به کار گرفته که شرط استخدام آنها این بود که حتماً قبلاً معتاد باشند و در حال حاضر ترک کرده باشند.

شروط معتاد برای ترک اعتیاد

برای ترک اعتیاد یک معتاد دو شرط وجود دارد؛ یک این‌که آن معتاد دیده شود و اگر احساس کند دیده نمی‌شود دوباره به مواد مخدر رجوع می‌کند و باید احساس کند یک چیزی مانند شغل، محبت خانواده و درگیری‌های ذهنی جایگزین مواد شده است.

قطعا مجموعه‌هایی همچون NA و تولدی دوباره در ترک اعتیاد موفق‌تر هستند؛ چراکه مجموعه‌های دولتی یک تا شش ماه یک معتاد را نگهداری و بعد آن را در جامعه رها می‌کنند و وقتی معتاد خود را در داخل این جامعه می‌بیند، متوجه می‌شود که تنها است و اولین اقدامی که می‌کند این است که تجربه شیرین مصرف مواد مخدر که هنوز خاطره‌اش در ذهنش باقی مانده تکرار کند، ولی مجموعه‌هایی مانند تولدی دوباره و یا مشابه برای این افراد اشتغال ایجاد می‌کنند و یا جایگزین‌های مناسبی برای مواد مخدر آنها ایجاد می‌شود.

همه آدم‌ها به دنبال لذت بیشتری از زندگی هستند و هر کس به شکلی این لذت را امتحان می‌کند. آن آدم‌هایی که نمی‌توانند از طریق معمولی به آن لذت دست یابند، باعث می‌شود به سمت لذت‌های کاذب بروند که آن‌هم مواد مخدر و روان گردان است.

یک معتاد به هیچ وجه نمی‌تواند ترک کند

به کسی که خاطره شیرین تجربه مصرف مواد مخدر را در ذهنش دارد، نمی‌توانیم بگوییم که این خاطره را پاک کن؛ چراکه امکان ندارد. یک معتاد به هیچ‌وجه نمی‌تواند ترک کند، فقط می‌تواند قطع مصرف مواد مخدر را داشته باشد.

معتادان به خاطر تکرار خاطره خوش مصرف مواد مخدر تعداد و نوع اعتیاد را تغییر می‌دهند و به جایی می‌رسند که دیگر آن خاطره خوش برایشان مهم نیست و فقط مواد مصرف می‌کنند که دردهای به جا مانده از مصرف مواد مخدر را بپوشانند.

در حال حاضر چند نوع مواد مخدر جدید شناسایی شده است؟

در سال ۱۹۳۴ حدود ۴ نوع ماده مخدر جدید داشته‌ایم و این مواد به مرور و با پیشرفت تکنولوژی و صنایع شیمیایی و همین طور شناسایی فیزیولوژی بدن ما و این‌که چه چیزی باعث می‌شود دوپامین و آندروفین در مغز ما ترشح شود افزایش یافت و آمدند به ازای تاثیرات این مواد، مواد جدیدی تولید کردند که همان لذت‌های کاذب را ایجاد می‌کند

تا سال ۲۰۱۳ تعداد مواد مخدر صنعتی جدید در دنیا به ۳۵۰ نوع می‌رسید و بعضی از مواد مخدر صنعتی به دلیل این‌که در عداد قانون نبودند، مجازاتی برای آنان متصور نبود و به همین دلیل با شناسایی هر ماده مخدر جدید، قاچاقچیان و موادفروشان اسامی جدید، جذاب و دلفریب‌تری برای مواد مخدر خود می‌گذاشتند تا از عداد قانون نیز خارج شود.

شیشه در سال ۸۴ وارد کشور شد و در سال ۸۹ ممنوع شد

تا سال ۲۰۱۳، ۶۰ کشور در دنیا انواع مواد مخدر را شناسایی و گزارش کردند که در حال حاضر به ۱۵۰ کشور رسیده است و در سال ۲۰۱۸ این تعداد به ۸۰۳ نوع  مواد مخدر رسیده است که یک نمونه از این مواد مخدر صنعتی همان شیشه است که در سال ۱۳۸۴ وارد کشور ما شد ولی قانون‌گذار سال ۱۳۸۹ این ماده مخدر را وارد کتاب قانون کرد؛ یعنی وقتی که فردی را دستگیر می‌کردیم که شیشه داشت، هنگامی که پیش قاضی می‌بریم، قاضی کتاب قانون را باز می‌کرد و می‌دید در کتاب قانون ماده مخدر شیشه وجود ندارد؛ بنابراین متهم آزاد می‌شد.



هوشمندی قاچاقچیان مواد مخدر در همین نکته نهفته است که امروزnps مواد مخدر جدید را در آزمایشگاه  می‌برند یک مولکول به آن اضافه می‌کنند و از عداد قانون  مواد مخدر جدید راخارج می‌کنند و با یک اسم جدید مجددا این مواد را وارد بازار می‌کنند.

به دلیل این‌که از بی‌اطلاعی جوانان سوءاستفاده می‌کنند و اسامی دلفریب و جذابی را بر روی این مواد مخدر می‌گذارند، جوانان نیز با بی‌اطلاعی کامل به  آن روی می‌آورند.

مت‌آمفتامین را که به عنوان شیشه در کشور ما شناسایی شده است، اسامی متفاوتی در بعضی کشورها از جمله یابا و شابو دارد، که به این اسامی خیابانی گفته می‌شود و این مواد مخدر اسامی صنعتی و تجاری نیز دارند.

گرد فرشته، سوخت موشک و حتی گل که ماده مخدر بسیار خطرناکی است دیگر اسامی دلفریب و جذابی است که برای مواد مخدر استفاده کرده‌اند.

قاچاقچیان و سوءاستفاده‌گران، مواد مخدر را به شیوه‌های مختلفی تبلیغ کنند، از داروی لاغری گرفته تا کمک به دانش آموزان برای بیشتر درس خواندن و برای هر مشکلی یک ماده مخدر جدید را به جوانان معرفی می‌کنند و جوانان نیز با توجه به شرایط مختلف وقتی از این مواد برای اولین بار استفاده می‌کنند ممکن است جواب مثبت بگیرند و احساس کنند که این اقدام غلط همان چیزی بوده که سالیان سال دنبالش می‌گشته است. در صورتی که استفاده از آن مواد هر آنچه را داشته از مصرف کننده خواهد گرفت.

 از ۸۰۳ نوع ماده مخدر چه تعداد در تهران کشف شده است؟

شیشه و گل در صدر مواد مخدر استان تهران/گُل جای شیشه را گرفت

 با اقدامات مقابله‌ای که نیروی انتظامی انجام داده و جای تقدیر و تشکر دارد، جز شیشه و گُل ماده مخدر دیگری بازار را تحت تأثیر قرار نداده است.شایع‌ترین ماده مخدر مصرفی در کشور تریاک و ماده مخدر صنعتی نیز شیشه و گُل است. در حال حاضر نیز گل جایگزین ماده مخدر شیشه شده است.

نباید فکر کرد با از بین بردن یک ماده مخدر، دیگر موادی تولید نمی‌شود. در برهه‌ای تولید ۸۰۰۰ تنی تریاک در افغانستان به ۱۸۶ تن رسید و ما به ازای آن مافیای مواد مخدر صنعتی از کمبود مواد سنتی سوء استفاده کردند و مواد مخدری را وارد بازار کردند که چندین برابر مضرات بیشتری از مواد سنتی داشت.

مواد مخدر گُل به چه شکل تولید و وارد کشور شده است؟

محصول تراریخته گیاه شاهدانه؛ گُل است

گیاهی که از آن گُل تولید می‌شود، به نام شاهدانه است این گیاه شاه‌دانه ۲۵ هزار نوع کاربرد پزشکی و تحقیقاتی دارد مواد مخدر گُل نیز به صورت تراریخته و با تغییر ژنتیک از این گیاه به دست می‌آید و خطرناک‌ترین مخدر در ایران است که نه‌تنها موجب تخریب در بدن می‌شود، بلکه توهم‌زایی آن ۱۰ برابر بیشتر از دیگر مواد مخدر است.

حال این ماده را برای دانش‌آموزان توصیه می‌کنند؛ چراکه با مصرف گل به عنوان مثال سلول‌های خاکستری مغز تقویت و بعد از چند ساعت این سلول‌ها از بین می‌رود و موجب آلزایمر می‌شود.

بعضا شنیده می‌شود که متأسفانه دانش‌آموزان شب امتحان برای افزایش هوشیاری از مواد مخدر گل استفاده می‌کنند تا بتوانند بیشتر درس بخوانند در صورتی که این ماده بسیار خطرناک است و به مرور زمان آثار تخریبی جبران‌ناپذیری دارد.

قاچاقچیان به دروغ تبلیغ می‌کنند که مصرف ماده مخدر گل اعتیادآور نیست و جنبه درمانی دارد. در صورتی‌که این‌طور نیست و متأسفانه گرایش جوانان و دانش‌آموزان به ماده مخدر گل افزایش یافته است.



 برای پیشگیری از افزایش مصرف مواد مخدر در بین دانش‌آموزان چه برنامه‌ای دارید؟

در این راستا طرح نماد« نظام مراقبت اجتماعی دانش‌آموزان» را در مدارس، دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها اجرایی کرده‌ایم و معتقد هستیم که از زمان کودکستان باید فرزندان ما در معرض اطلاعات پیشگیرانه از مواد مخدر قرار بگیرند.

آیا سن اعتیاد در کشور کاهش یافته است؟

بیشترین سن اعتیاد در تهران ۱۸ تا ۲۵ سال است

***از لحاظ برآورد شیوع‌شناسی نمی‌توان اعلام کرد که با مصرف چند نفر دانش آموز سن اعتیاد کاهش یافته است حتی جنینی که در شکم مادر معتاد نیز قرار دارد با مصرف مواد مخدر توسط مادر معتاد می‌شود.

براساس آمار شیوع‌شناسی افراد بین ۱۵ تا ۶۴ سال بیشترین مواد مخدر را مصرف می‌کنند و اینکه ۴ جوان در دبیرستان گل مصرف کنند و آن نیز برای یک بار باشد این دلیل نمی‌شود که سن اعتیاد پایین آمده است. در حال حاضر بیشترین سن اعتیاد در استان تهران بین ۱۸ تا ۲۵ سال است.

ارزان‌ترین و گران‌ترین مواد مخدر در استان تهران چیست؟

قیمت مواد متاثر از شاخص‌های بسیاری است. اگر در افغانستان میزان مواد کاهش یا افزایش پیدا کند، قطعا در کشور ما نیز قیمت‌ها بالا و پایین می‌شود. اگر مواد مخدر در مرزها کشف شود، قطعا قیمت آن مواد افزایش یا کاهش خواهد یافت. در مجموع ما متاثر از تابعی از فرآیند کشت در افغانستان هستیم.

تریاک گران و شیشه 49 درصد ارزان شده است

امسال ما شاهد افزایش قیمت مواد مخدر در تریاک، هروئین و حشیش بوده‌ایم که تا ۱۷ درصد افزایش یافته ولی متأسفانه شاهد کاهش قیمت ۴۹ درصدی شیشه هستیم. آن نیز به این دلیل است که آشپزخانه‌های شیشه به کشور افغانستان رفته‌اند و اخیرا نیز ۸۵۰ کیلوگرم شیشه کشف شده است و محموله‌های پیش‌سازی ساخت شیشه را نیز اخیرا کشف کرده‌ایم که مقصد این محموله کشور افغانستان بود و به همین دلیل قیمت شیشه بیشترین کاهش را داشته است.

 چه برخوردی با مراکز ترک اعتیاد غیرمجاز می‌شود؟

نمی‌دانیم چه تعداد مراکز ترک اعتیاد غیرمجاز داریم

بیش از ۲۰۰ مرکز مجاز در استان تهران پروانه بهره‌برداری و موافقت‌نامه اصولی و مجوزهای لازم را از بهزیستی و وزارت کشور دریافت کرده‌اند و به صورت قانونمند به فعالیت خود ادامه می‌دهند. این‌که برخی از مراکز به صورت غیرمجاز فعالیت می‌کنند، اولاً چون تابلویی ندارند ما نمی‌دانیم کجا هستند و اگر به ما اعلام شود، قطعا مطابق قانون با این مراکز غیرمجاز برخورد خواهد شد.

خانواده‌ها به دلیل این‌که مراکز ما بیش از سه ماه معتادان را نگه می‌دارد، آنها مستاصل می‌شوند و فرزندان خود را به مراکز ترک اعتیاد غیرمجاز می‌برند. در حال حاضر ما نمی‌دانیم چه تعداد مراکز غیرمجاز ترک اعتیاد داریم، ولی آنچه که به ما در خصوص مراکز غیرمجاز، محل مصرف و توزیع مواد مخدر اعلام شود برخورد خواهیم کرد.

چه برنامه‌ای برای ساماندهی داروی متادون دارید؟

خرید و فروش متادون غیرقانونی است

توزیع متادون بر اساس خرید و فروش در شبکه دارویی امکانپذیر است و غیر از این مسیر ممنوع است. طرح پایلوتی در خصوص توزیع داروی متادون در دو استان در حال اجراست و این دارو در اختیار دو داروخانه منتخب قرار می‌گیرد که آن دو داروخانه نسبت به پخش داروی متادون در مراکز مجاز اقدام می‌کنند و ممکن است که مراکزی این سهمیه را دریافت می‌کنند به علت اینکه قیمت داروی متادون دولتی ارزان تر از آزاد است به همین دلیل در بازار آزاد می‌فروشند که البته در این زمینه وزارت بهداشت هم نظارت دقیقی نمی‌کند.

 آیا در تهران کشت مواد مخدر داریم؟

خیر، وقتی می‌گوییم کشت، ناخودآگاه همه فکر می‌کنند مزرعه‌ای مثل افغانستان در تهران وجود دارد. قطعا کشت مواد مخدر در تهران نداریم، حتی اگر ۵۰۰ بوته خشخاش نیز وجود داشته باشد که ندارد، این تعداد چه‌قدر می‌توانددر بازار تولید، توزیع و مصرف تأثیرگذار است؟

 در دو ماهه امسال چه تعداد کشفیات داشته‌اید؟

در دو ماهه سال گذشته ۷ تن و ۸۸۷ کیلوگرم مواد مخدر کشف شد که در مدت مشابه امسال به ۹ تن و  ۱۹۵ کیلوگرم رسید که ۱۷ درصد رشد داشته است. در دستگیری‌های فروشندگان مواد مخدر در سال گذشته ۲۱ هزار و ۸۹۱ نفر دستگیر شد که در مدت مشابه امسال به بیش از ۲۴ هزار نفر رسید که ۱۰ درصد رشد داشته است. در دو ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل لابراتوار تولید شیشه ۱۲ درصد کاهش یافته و بر اساس ظرفیت‌هایی که در استان تهران وجود دارد ما توانستیم نسبت به سال گذشته ۱۲۸ درصد جمع‌آوری معتادان را افزایش دهیم که محوریت آن نیز در محله‌های شوش، ‌مولوی و هرندی بود.

در دو ماهه سال قبل ۱۸۲۲ معتاد پذیرش شدند که در مدت مشابه امسال ۳۰۰۰ معتاد پذیرش شد که ۹۵ درصد رشد داشتیم. البته بعضی از معتادان نیز به دلیل داشتن بیماری‌های هپاتیت، ایدز و بیماری‌های صعب‌العلاج پذیرش نشدند و آنها را تحویل سامان‌سراهای شهرداری دادیم. تعداد کلی عملیات در دو ماهه اول سال گذشته ۱۸ هزار ۴۴۷ عملیات بود که در مدت مشابه امسال به ۲۱ هزار و ۷۷۴ عملیات رسید و ۱۸ درصد رشد داشته است. تعداد خودروهای توقیفی از ۹۸۷ به ۷۱۴ خودرو کاهش پیدا کرده و موتورسیکلت هم ۲۷ درصد کاهش داشته است و این نیز به این دلیل است که قاچاقچی‌ها به خاطر این‌که اموال را دور از دسترس قانون نگه دارند، کمتر از خودرو و وسایل شخصی استفاده می‌کنند؛ چراکه در درگیری‌ها و کشفیات ما ضبط می‌شود.

 کدام محلات بیشترین فروش مواد مخدر را دارند؟

یک محله مشخص برای فروش مواد مخدر وجود ندارد و به صورت سیار در تمام محلات وجود دارد. از خانه‌، کارگاه، ‌اطراف مدرسه، اطراف مناطق مسکونی و تجاری ما مواد مخدر کشف و ضبط کرده‌ایم. اما مبادی ۳۵ گانه ورودی تهران بیشترین کشف مواد مخدر را داشته است که با اقدامات عملیاتی و اطلاعاتی جلوی ورود این مواد مخدر را به استان تهران گرفته‌ایم.

سخن پایانی

آینده مواد مخدر در گرو کنترل سه حوزه است. اگر بتوانیم تحت پوشش اقدامات پیشگیرانه مانع از مصرف مواد مخدر جدید شویم، امکان ندارد با استفاده از قانون بتوانیم جای مواد را بگیریم. قانون هر چه‌قدر برای این مواد مجازات تعیین کند، قاچاقچیان با استفاده از علم شیمی و پیش‌سازها مواد جدید و خطرناک‌تری را تولید و به بازار عرضه می‌کنند. بحث دوم پولشویی است؛ الآن تمام ارزش فعالیت‌های مجرمانه به خاطر دسترسی به درآمدهای ناصواب است. اگر ما با سیستم‌های بانکی و مالی بتوانیم دسترسی به درآمدهای ناصواب این افراد داشته باشیم، می‌توانیم با کشف مواد به صورت دیگری با آنها برخورد کنیم. ما اگر یک قاچاقچی را دستگیر کنیم، پولش و نیروهایی که دارد، هم‌چنان در این بخش کار می‌کنند، ولی اگر پول یک قاچاقچی را بگیریم و ضبط کنیم، و جسمش آزاد باشد حتی زندان هم نرود هیچ کاری نمی‌تواند انجام دهد.

موضوع بعدی فضای مجازی و آینده خریدوفروش، دسترسی به مواد در فضای مجازی سهل‌تر و آسان‌تر شده است. به جای این‌که فضای مجازی را تهدیدی بدانیم، باید آن را تبدیل به فرصت کنیم و به جوانانمان آموزش‌های لازم را در حوزه مواد مخدر ارائه دهیم.

https://www.farsnews.com/news/13980326000765/
  
تسهیلات مطلب
سایر مطالب این بخش سایر مطالب این بخش
نسخه قابل چاپ نسخه قابل چاپ
ارسال به دوستان ارسال به دوستان


CAPTCHA
::
کلیدواژه ها: مواد مخدر | گل | شیشه | مبارزه بامواد مخدر | مواد مخدر صنعتی | مواد مخدر سنتی | تولدی دوباره | NA | ترک اعتیاد | معتاد | مصرف مواد مخدر | ترک اعتیاد |
دفعات مشاهده: 456 بار   |   دفعات چاپ: 175 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر
اولین سایت مددکاری اجتماعی ایران http://www.socialworkeriran.com
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 44 queries by YEKTAWEB 4645